Niemand van ons heeft erom gevraagd om geboren te worden. Ieder van ons is het gevolg van keuzes die onze ouders maakten. Net zoals onze ouders het gevolg zijn van de keuzes die hun ouders maakten en zo verder. Met andere woorden, we kiezen er allemaal voor om die ongevraagde ballast door te geven. Maar niemand kan echt verantwoordelijk worden gehouden. Toch hoort bij geboren worden, opgroeien en volwassen worden. En bij volwassen worden hoort verantwoordelijkheid.
De een doet dat in een gespreid bedje en de ander worstelt zich door het smerigste vuil. Tot de laatste categorie behoor ik dan zelf. Door mijn achtergrond was ik fanatiek gedreven om het heel anders te doen. Nooit zouden mijn kinderen hoeven ervaren hoe het voelt om zonder liefde en in haat en vuil op te groeien. Als ik toen wist wat ik nu weet, had ik wel aan kunnen zien komen wat er scheef zou groeien.
Als moeder kwam ik er snel achter dat de trauma’s die ik zo zorgvuldig weg had gestopt, niet echt te verstoppen zijn. Ik besloot om de weg van heling op te gaan en mezelf te herbouwen met behulp van goede psychologische begeleiding. Want ik wilde het stokje niet aan mijn kinderen doorgeven. Er ging een wereld voor mij open, wat fantastisch vond ik het allemaal. Want al snel krijg je inzicht in je eigen verantwoording, je eigen projecties en je eigen angsten en triggers. En daar kun je mee aan de slag nietwaar? Dus dat deed ik dan ook gretig. Zo’n 24 jaar geleden begon mijn bewuste persoonlijke groei pad.
Nu 24 jaar later heb ik zelf mogen ervaren hoe psychologische hulpverlening net zo onecht is als hbo-educatie dat is.
“Walk the talk”, is een vrij gebruikelijke uitspraak binnen persoonlijke groei. En voor mezelf kan ik de onechtheid het beste samenvatten met de woorden: ze walken de talk van anderen. En hebben geen idee hoe iets voelt, hoe het groeit en ontwikkelt en ze hebben zeker geen idee van organisch verloop in ‘het proces’. De zogenaamde krater tussen theorie en praktijk. In theorie weet je hoe het werkt, maar hoe je het in de praktijk kunt realiseren, tja daar heb je dan de praktijkmensen voor nodig. Die geen idee hebben hoe jij het theoretisch allemaal verkoopt, maar die wel feilloos weten wat het organische proces erin is.
Hoewel ik voel dat dit stukje een boekwerk op zichzelf kan worden, is de boodschap die ik ‘kwijt wil’ simpeler. Toen ik begon aan mijn persoonlijke groei, was er begrip en compassie en bij sommigen het verlangen om het slachtofferschap in mij te printen. Alleen dat is iets wat ik altijd heb afgewezen, ik was op alle fronten slachtoffer maar ik weigerde het te zijn. Ironisch genoeg werd ik daarmee slachtoffer van mijn eigen aversie tegen slachtofferschap. De diepte van die uitspraak zal ik niet eens proberen uit te leggen.
Wat voor mij als een fuik voelt door scheefgroei is die eigen verantwoording pakken. Want vanaf het moment dat je dat doet, dan voelt de mens zich getriggerd om de duisternis daarachter te ontleden. Vergis je niet, ze gaan dan niet op zoek naar de duisternis die stiekem in jou zit. Neen, ze gaan hun eigen duisternis projecteren op jouw psychologische ballast. Want hoewel binnen de psychologie zelfverantwoording stevig wordt gepreekt, raakt ook de gemiddelde psycholoog in de war zodra iemand daadwerkelijk die verantwoording neemt.
En dan leer je vrij snel dat door het nemen van verantwoording, je al jouw ‘dierbaren’ en ‘relaties’ een vrijbrief geeft om alles op jouw account te gooien. Zij kunnen nooit ergens iets aan doen, als jij altijd jouw deel van verantwoording neemt. En dat is wel erg gemakkelijk allemaal.
Als je je altijd kunt verschuilen achter: ik heb niet gevraagd om geboren te worden, jullie hebben mij zo gemaakt, ik moet het maar doen met wat ik heb gekregen en ik ben maar het kind. Zelfs als je de 30 bent gepasseerd. Tja dan zit je straks op je 80e, mocht je het überhaupt halen, in een bejaardentehuis te mekkeren over hoe je ouders schuldig zijn aan het mislukken van jouw leven. Niet omdat zij dat daadwerkelijk waren, maar omdat jij de keuze maakte om nooit op te groeien en nergens zelf verantwoording voor te nemen.
Mijn drive was altijd wees de verandering die je graag in anderen ziet, en zo kwam ik erachter dat je daarmee een magneet wordt voor grote groepen mensen die allergisch zijn om zelf verantwoording te nemen. Vanuit mijn visie is zelfverantwoording binnen de psychologie een hbo-trucje. Een die vanuit educatie de plank finaal misslaat. Want zodra de praktijk zich aan de theorie openbaart, is er verder helemaal niemand die echt verantwoording neemt. Ook de psycholoog niet.
Omdat mensen zich immer kunnen verschuilen achter excuses en smoesjes. Zelfverantwoording reikt tot de excuustruus ‘inzichten’ van de psychologen. En ik geloof oprecht dat het onze taak op aarde is om daadwerkelijk zelf verantwoording te nemen. Allemaal.
En als dit niet het geval is, dan is bijvoorbeeld jouw excuus van ‘ik ben maar het kind en jij de moeder’ vanaf nu van tafel geveegd. Want ook ik was maar een kind en het slachtoffer van mijn moeder/ouders. En volgens die redenatie kan ook ik nergens iets aan doen, toch?
Zo, is dat even makkelijk. Niemand is verantwoordelijk en allemaal kunnen we aan het slachtofferinfuus. Ik verwacht wel dat de wereld daar echt beter van wordt. Of wacht…
